ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 16512/2013

ΤΟ ΔIΟIΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ ΤΜΗΜΑ 28ο ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 22 Μαϊου 2013, με δικαστή τον Γεώργιο Τσεκούρα, Πρωτοδίκη Δ.Δ. και με γραμματέα την Δέσποινα Χατζηαντωνίου, δικαστική υπάλληλο, γ ι α να δικάσει την προσφυγή με χρονολογία καταθέσεως 6 Μαρτίου 2009, των: 1 )J. K. του H. 2)A.  S. του C., κατοίκων Αθηνών, για τους οποίους παραστάθηκε με δήλωση του άρθρου 133 παρ. 2 του Κ.Διοικ.Δ. ο πληρεξούσιός τους δικηγόροςΠαναγιώτης Τζαμτζής, κ α τ ά τ ο υ Ελληνικού Δημοσίου, νομίμως εκπροσωπουμένου από τον Προϊστάμενο της ….. ΔΟΥ …, ο οποίος δεν παραστάθηκε.

Η κρίση του Δικαστηρίου είναι η εξής:

1. Επειδή, με την κρινόμενη προσφυγή, για την οποία καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. σχετ. τα υπ” αριθμόν 3581991,2738140, 5619963, 2360896 και 4728636 ειδικά έντυπα παραβόλου σειράς Α”),ζητείται παραδεκτώς: α)να ακυρωθεί η υπ” αριθμόν ……2009 αρνητική απάντηση του Προϊσταμένου της ανωτέρω ΔΟΥ επί της υπ” αριθμόν …..2009 αιτήσεως των προσφευγόντων περί ανακλήσεως της υπ” αριθμόν ……2007 δηλώσεως φορολογίας μεταβιβάσεως ακινήτων, που υπέβαλαν αυτοί προς την εν λόγω ΔΟΥ, β)να ακυρωθεί η επί της δηλώσεως αυτής πράξη καταλογισμού φόρου αρμοδίου οργάνου της ΔΟΥ και γ)να τους επιστραφεί ο φόρος που κατέβαλαν αχρεωστήτως. Η παρούσα συζήτηση χωρεί νομίμως, παρά την απουσία του καθ” ου, το οποίο κλητεύθηκε νομοτύπως και εμπροθέσμως να παρασταθεί σε αυτήν (βλ. σχετ. το από 11.1.2013 αποδεικτικό της επιμελήτριας δικαστηρίων Ασπασίας Παπακωνσταντίνου περί επιδόσεως σχετικής κλήσεως προς αρμόδιο υπάλληλο της ανωτέρω ΔΟΥ).
2. Επειδή, στο άρθρο 21 του Συντάγματος ορίζεται ότι : «1 … 4.Η απόκτηση κατοικίας από αυτούς που την στερούνται ή που στεγάζονται ανεπαρκώς αποτελεί αντικείμενο ειδικής φροντίδας του Κράτους … ». Εξάλλου, με το άρθρο 1 του ν. 1078/1980 (ΦΕΚ Α” 238) «Φοροαπαλλαγή πρώτης κατοικίας και άλλες διατάξεις», όπως το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 αυτού είχε αντικατασταθεί διαδοχικώς με την παράγραφο 4 του άρθρου 45 του ν. 2214/1994 (ΦΕΚ Α’Ί5), την παράγραφο 13 του άρθρου 10 του ν. 2386/1996 (ΦΕΚ Α” 43) και τέλος με την παράγραφο 3 του άρθρου 2 του ν. 2892/2001 (ΦΕΚ Α” 46), ενώ η παρ. 3 του ίδιου άρθρου προστέθηκε με την παρ. 14 του άρθρου 2 του ως άνω ν. 2892/2001, ορίζονται τα εξής: «1.Συμβάσεις αγοράς εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα ακινήτου από έγγαμο, απαλλάσσονται από το φόρο μεταβίβασης, εφόσον ~~ αγοραστής Γι ο σύζυγος ή οποιοδήποτε από τα ανήλικα τέκνα αυτού δεν έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη οικία ή διαμέρισμα που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς του ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές του ανάγκες, και βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των τριών χιλιάδων (3.000) κατοίκων … Η απαλλαγή αύτη, υπό τας προϋποθέσεις του προηγουμένου εδαφίου, παρέχεται και επί αγοράς κατά πλήρη κυριότητα ολοκλήρου του ακινήτου υπό αμφοτέρων των συζύγων … 3.0ι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονται σε συμβάσεις μεταβίβασης ακινήτων με επαχθή αιτία, εφόσον ο αγοραστής δεν κατοικεί μόνιμα στην Ελλάδα. Κατ” εξαίρεση παρέχεται απαλλαγή κατά την αγορά οικίας, διαμερίσματος ή οικοπέδου από Έλληνες ή ομογενείς που εργάστηκαν στο εξωτερικό για έξι (6) τουλάχιστον χρόνια και είναι εγγεγραμμένοι σε δημοτολόγια της χώρας έστω και αν δεν κατοικούν κατά το χρόνο της αγοράς μόνιμα στην Ελλάδα … ».
3. Επειδή, από τις παραπάνω διατάξεις και δεδομένου ότι ο νομοθέτης δεν έθεσε ως προϋπόθεση εφαρμογής τους την ελληνική υπηκοότητα του αγοραστή, συνάγεται ότι η απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης ακινήτων λόγω αγοράς πρώτης κατοικίας παρέχεται, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές τασσόμενες από τον νόμο προϋποθέσεις, όχι μόνο σε Έλληνες υπηκόους, αλλά γενικώς σε φυσικά πρόσωπα τα οποία κατοικούν μονίμως στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από την ιθαγένειά τους (βλ. ΔΕφΑθ 1283/2011,1035/2009, πρβλ ΣτΕ549/1991). Διαφορετική ερμηνευτική τοποθέτηση δεν μπορεί να θεμελιωθεί στο άρθρο 21 παρ. 4 του Συντάγματος, αφενός μεν διότι η εκ του συντάγματος χορήγηση ορισμένου δικαιώματος στους Έλληνες πολίτες δεν αποκλείει την νομοθετική κατοχύρωση του δικαιώματος αυτού και υπέρ των αλλοδαπών που κατοικούν στην Ελλάδα, αφετέρου δε διότι πάντως η διάταξη του άρθρου 21 παρ. 4 του Συντάγματος δεν καθορίζει ως υποκείμενα του κοινωνικού δικαιώματος στην στέγαση αποκλειστικά τους Έλληνες πολίτες.
4. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής : Οι προσφεύγοντες είναι αλβανοί υπήκοοι. Δυνάμει του υπ” αριθμόν ……2007 συμβολαιογραφικού εγγράφου του συμβολαιογράφου Αθηνών Στυλιανού Ρεβελά, οι ανωτέρω αγόρασαν, από κοινού και κατά ποσοστό 1/2 εξ αδιαιρέτου ο καθένας, ένα διαμέρισμα επιφάνειας 58,07 Τ.μ. με ημιυπαίθριο χώρο, το οποίο βρίσκεται στον 70 όροφο οικοδομής κειμένης επί της οδού ………………, στην Αθήνα, αντί τιμήματος 88.517,82 ευρώ. Για την μεταβίβαση αυτήν υπέβαλαν προς την ανωτέρω ΔΟΥ την υπ” αριθμόν …..2007 κοινή δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινήτου, βάσει της οποίας υπολογίσθηκε και βεβαιώθηκε, με πράξη αρμοδίου οργάνου της ΔΟΥ επί της δηλώσεως, ο αναλογών φόρος, συνολικού ύψους 9.411,06 ευρώ. Ακολούθως, οι προσφεύγοντες υπέβαλαν προς τον Προϊστάμενο της ως άνω ΔΟΥ την υπ” αριθμόν …..2009 αίτηση, με την οποία,ανακαλώντας την προαναφερθείσα δήλωσή τους, ζήτησαν την απαλλαγή τους από τον φόρο μεταβίβασης για την αγορά του ένδικου ακινήτου, υποστηρίζοντας ότι αυτό αποτελεί την πρώτη τους κατοικία και ότι συντρέχουν οι προβλεπόμενες από το άρθρο 1 του ν. 1078/1980 προϋποθέσεις χορηγήσεως της εν λόγω απαλλαγής, στις οποίες δεν συμπεριλαμβάνεται η κτήση της Ελληνικής ιθαγένειας. Η ως άνω ανακλητική δήλωση απορρίφθηκε με την υπ” αριθμόν …..2009 αρνητική απάντηση του Προϊσταμένου της ανωτέρω ΔΟΥ,με την αιτιολογία ότι υποκείμενα της ένδικης φοροαπαλλαγής είναι αποκλειστικά οι Έλληνες πολίτες (καθώς και οι ομογενείς από την Τουρκία, την Βόρεια Ήπειρο, την Κύπρο και της χώρες της πρώην ΕΣΣΔ και οι υπήκοοι κρατών μελών της Ε.Ε. που έχουν εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα), καθόσον σκοπός της σχετικής διατάξεως του άρθρου 1 του ν. 1078/1980 είναι η διευκόλυνση των Ελλήνων πολιτών στην απόκτηση στέγης, κατ” εφαρμογή της σχετικής διάταξης του άρθρου 21 παρ. 4 του Συντάγματος. Ήδη με την κρινόμενη προσφυγή, οι προσφεύγοντες ζητούν όσα αναφέρονται στην εισαγωγική σκέψη της παρούσας αποφάσεως, ισχυριζόμενοι ότι δικαιούνται απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης για την απόκτηση του ανωτέρω ακινήτου, καθόσον αυτό αποτελεί την πρώτη κατοικία τους και οι ίδιοι είναι μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδος, η δεσχετική διάταξη του άρθρου 1 του ν. 1078/1980 δεν θέτει την κτήση της Ελληνικής ιθαγένειας ως περαιτέρω προϋπόθεση χορήγησης της εν λόγω απαλλαγής. Τέλος, με την από …2009 έκθεση απόψεων και για τους ειδικότερα προβαλλόμενους με αυτήν λόγους, ο Προϊστάμενος της …..ΔΟΥ ….. ζητεί την απόρριψη της προσφυγής.
5. Επειδή, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην 3^η σκέψη, η απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης ακινήτων λόγω αγοράς πρώτης κατοικίας παρέχεται, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές τασσόμενες από τον νόμο προϋποθέσεις, όχι μόνο σε Έλληνες υπηκόους, αλλά γενικώς σε φυσικά πρόσωπα τα οποία κατοικούν μονίμως στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από την ιθαγένειά τους. Κατά συνέπεια, είναι μη νόμιμη και ακυρωτέα η υπ” αριθμόν …2009 αρνητική απάντηση του Προϊσταμένου της … ΔΟΥ … επί της υπ” αριθμόν …2009 αιτήσεως των προσφευγόντων, με την οποία αυτοί ανακάλεσαν την υπ” αριθμόν ….2007 δήλωσή ΦΜΑ και ζήτησαν την απαλλαγή τους από τον φόρο μεταβίβασης για την αγορά του αναφερόμενου στην 4^η σκέψη ακινήτου. Δεδομένου, ωστόσο, ότι η Διοίκηση δεν έχει αποφανθεί σχετικώς με το εάνσυντρέχουν στην προκειμένη περίπτωση οι νόμιμες προϋποθέσεις χορήγησης της ένδικης φοροαπαλλαγής, το Δικαστήριο κρίνει αναγκαίο να αναπέμψει την υπόθεση σε αυτήν προκειμένου να κρίνει σχετικά με την συνδρομή των εν λόγω προϋποθέσεων.
6. Επειδή, κατ” ακολουθίαν όλων των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή, η υπ” αριθμόν …..2009 αρνητική απάντηση του Προϊσταμένου της … ΔΟΥ …. επί της υπ” αριθμόν …..2009 αιτήσεως των προσφευγόντων πρέπει να ακυρωθεί, κατά τα λοιπά δε η υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στην Διοίκηση, προκειμένου αυτή να κρίνει εάν συντρέχουν στην προκειμένη περίπτωση οι νόμιμες προϋποθέσεις για την χορήγηση στους προσφεύγοντες απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης ακινήτων λόγω αγοράς πρώτης κατοικίας. Τέλος, τα μεν δικαστικά έξοδα πρέπει να συμψηφισθούν μεταξύ των διαδίκων, λόγω της εν μέρει νίκης και εν μέρει ήττας καθενός από αυτούς, κατ” άρθρο 275 παρ. 1 εδ. ε’του Κ.ΔΙΟΙΚ.Δ., ενώ, κατ” εκτίμηση των περιστάσεων, το καταβληθέν από τους προσφεύγοντες παράβολο πρέπει να τους αποδοθεί, κατ” άρθρο 277 παρ. 10 του Κ.ΔΙΟΙΚ.Δ.

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Δέχεται εν μέρει την προσφυγή.

Ακυρώνει την υπ” αριθμόν …..2009 αρνητική απάντηση του Προϊσταμένου της … ΔΟΥ ……………επί της υπ” αριθμόν ….2009 αιτήσεως των προσφευγόντων.

Αναπέμπει την υπόθεση στην Διοίκηση, προκειμένου να κριθεί εάν συντρέχουν στην προκειμένη περίπτωση οι νόμιμες προϋποθέσεις για την χορήγηση στους προσφεύγοντες απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης ακινήτων λόγω αγοράς πρώτης κατοικίας.

Διατάσσει την  απόδοση στους προσφεύγοντες του καταβληθέντος παραβόλου.

Συμψηφίζει μεταξύ των διαδίκων τα δικαστικά έξοδα.