ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 63/2023

(αριθμός έκθεσης κατάθεσης αγωγής ……./2022)

ΤΟ ΠΟΛΥΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

 

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές ….., Πρόεδρο Πρωτοδικών, …….., Πρωτοδίκη, …………, Πρωτοδίκη- Εισηγήτρια και από τη Γραμματέα ……..

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριό του την 10η Μαΐου 2023 για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:

ΤΗΣ ΕΝΑΓΟΥΣΑΣ: Της Β. Σ. του Ν. και της Α., κατοίκου ……. Αττικής, για την οποία προκατέθεσε προτάσεις ο πληρεξούσιος δικηγόρος Παναγιώτης Τζαμτζής (Α.Μ.Δ.Σ.Α. 30457), που έχει διοριστεί δικαστικός πληρεξούσιος αυτής δυνάμει του από 11.10.2022 ιδιωτικού δικαστικού πληρεξουσίου αυτής, το γνήσιο της υπογραφής της οποίας έχει θεωρηθεί από δικηγόρο, σύμφωνα με το άρθρο 96 § 1 ΚΠολΔ, που δεν παραστάθηκε στο ακροατήριο.

ΤΩΝ ΕΝΑΓΟΜΕΝΩΝ: 1) του Γ.Π., 2) του Γ. Π. , 3) Της Χ. Ο., 4) Της Α. Ο., που δεν προκατέθεσαν προτάσεις ο 1ος, 2ος, 3η και 4η των εναγομένων ούτε παραστάθηκαν στο ακροατήριο και 5) Του Ελληνικού Δημοσίου, νομίμως εκπροσωπουμένου από τον Υπουργό Οικονομικών, που εδρεύει στην Αθήνα και ήδη από 1ης Ιανουαρίου 2017 από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, η οποία εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα από τον Διοικητή της (άρθρα 1 παρ.1, 36 παρ.1, 41 παρ. 4 και 43 του Ν.4389/2016), για το οποίο προκατέθεσε προτάσεις η πληρεξούσια δικηγόρος …………, δικαστική πληρεξουσία ΝΣΚ, που δεν παραστάθηκε στο ακροατήριο.

Η ενάγουσα ζητεί να γίνει δεκτή η αγωγή της, που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού με αριθμό έκθεσης κατάθεσης δικογράφου ……/2022 τηρηθείσης  της προδικασίας που ορίζει η διάταξη του άρθρου 237 § 1 ΚΠολΔ, με την νομότυπη και εμπρόθεσμη κατάθεση των προτάσεων των διαδίκων και της προσθήκης-αντίκρουσης της ενάγουσας, των αποδεικτικών και διαδικαστικών τους εγγράφων, των αποδεικτικών επίδοσης της αγωγής, καθώς και των πληρεξουσίων εγγράφων προς τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους κατά το άρθρο 96 ΚΠολΔ, και προσδιορίστηκε, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 237 § 4 εδ. α’ ΚΠολΔ, να συζητηθεί κατά τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της αγωγής και εγγράφηκε στο οικείο πινάκιο.

Κατά τη δημόσια συνεδρίαση της υποθέσεως οι διάδικοι παραστάθηκαν ως ανωτέρω αναφέρεται.

ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ 

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ NOMO 

Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1711 εδ. γ, 1846, 1847, 1848, 1849, 1850, 1851 και 1856 ΑΚ συνάγεται ότι ο κληρονόμος, είτε καλείται από διαθήκη, είτε εξ αδιαθέτου, αποκτά αυτοδίκαια την κληρονομία με μόνο το θάνατο του κληρονομουμένου, χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε ενέργεια από μέρους του, ακόμα και χωρίς τη γνώση ή θέλησή του. Το δικαίωμα όμως αυτό της αυτοδίκαιης κτήσης της κληρονομίας είναι προσωρινό και μετακλητό, γιατί τελεί υπό την τιθέμενη από το νόμο διαλυτική αίρεση της εμπρόθεσμης αποποίησης της κληρονομίας (άρθρ. 1847 ΑΚ), δηλαδή δικαιούται ο κληρονόμος να αποποιηθεί, κατά βούληση, την κληρονομία, που έχει επαχθεί σ’ αυτόν από διαθήκη ή εξ αδιαθέτου, οπότε η κτήση αναιρείται εξαρχής και θεωρείται ως μη γενόμενη. Η αποποίηση της κληρονομίας είναι δήλωση του προσωρινού κληρονόμου ότι αποκρούει – δε δέχεται την κληρονομία, που έχει επαχθεί σ’ αυτόν από διαθήκη ή εξ αδιαθέτου. Η αποποίηση συνιστά μονομερή δικαιοπραξία διαπλαστικού χαρακτήρα, μη απευθυντέα σε τρίτο, υποκείμενη σε συστατικό τύπο και είναι ανεπίδεκτη οποιασδήποτε αίρεσης ή προθεσμίας, χάριν της ασφάλειας των συναλλαγών (άρθρο 1851 εδ. β ΑΚ). Η σχετική δήλωση αποποίησης γίνεται ενώπιον του γραμματέα του δικαστηρίου της κληρονομίας, μέσα σε προθεσμία τεσσάρων μηνών (με τη διαφοροποίηση του άρθρου 1847 § 2 ΑΚ), που αρχίζει από τότε που ο κληρονόμος έλαβε γνώση της επαγωγής και του λόγου αυτής. Στην επαγωγή όμως από διαθήκη η προθεσμία δεν αρχίζει πριν από τη δημοσίευση της διαθήκης (άρθρ. 1847 § 1 εδ. β ΑΚ). Από την άπρακτη πάροδο της προθεσμίας αποποίησης τεκμαίρεται αμαχήτως από το νόμο (άρθρ. 1850 εδ. β ΑΚ) η αποδοχή της κληρονομίας. Γνώση της επαγωγής, ως γεγονός της έναρξης της τετράμηνης προθεσμίας, νοείται η γνώση από τον κληρονόμο του θανάτου του κληρονομούμενου, γνώση δε του λόγου επαγωγής συνιστά η εκ διαθήκης ή κατά την εξ αδιαθέτου διαδοχή κλήση του κληρονόμου στην κληρονομιά. Με την έννοια αυτή, όταν πρόκειται για διαδοχή εξ αδιαθέτου, οπότε ο δικαιολογητικός αυτής λόγος της συγγενικής σχέσης μεταξύ κληρονομούμενου και κληρονόμου είναι από την αρχή δεδομένος και γνωστός στον τελευταίο, η τετράμηνη προθεσμία προς αποποίηση αρχίζει από τη γνώση του κληρονόμου του χρόνου του θανάτου του κληρονομούμενου συγγενούς του, εκτός συνδρομής μεταγενεστέρων της επαγωγής γεγονότων, με ενδεικτική αναφορά εκείνου της αποποίησης της κληρονομιάς. Στην περίπτωση αυτή της νομότυπης και εμπρόθεσμης αποποίησης της επαχθείσας στον κληρονόμο κληρονομιάς, η προς τον αποποιηθέντα επαγωγή της κληρονομιάς αναιρείται, ως μη γενόμενη, και κατά συνέπεια επάγεται σ’ εκείνον, ο οποίος θα καλούνταν ως εξ αδιαθέτου κληρονόμος, αν ο αποποιηθείς δε ζούσε κατά το χρόνο επαγωγής της κληρονομιάς, ήτοι του θανάτου του κληρονομούμενου, στον οποίο ανατρέχει η επαγωγή (άρθρ. 1856 ΑΚ). Παρά ταύτα, η προθεσμία της αποποίησης της κληρονομιάς δεν αρχίζει από τη γνώση του θανάτου του κληρονομούμενου, αλλά από τη γνώση της αποποίησης, δηλαδή του μεταγενέστερου του θανάτου γεγονότος, με το οποίο συνδέεται η επαγωγή της κληρονομιάς (ΑΠ 1534/2011 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Η δήλωση αποποίησης έχει διαπλαστικό χαρακτήρα, αφού δημιουργεί μία νέα νομική κατάσταση ως προς το πρόσωπο του κληρονόμου. Περαιτέρω, κατά τις διατάξεις του άρθρου 1857 §§ 1 και 2 ΑΚ, η αποδοχή ή η αποποίηση της κληρονομίας είναι αμετάκλητη, ενώ η αποδοχή ή η αποποίηση, που οφείλεται σε πλάνη ή απάτη ή απειλή, κρίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις για τις δικαιοπραξίες. Δεν αποκλείεται όμως, παρά το ότι η διάταξη του άρθρου 1857 § 1 ΑΚ καθιερώνει το αμετάκλητο της αποδοχής ή της αποποίησης ως μονομερούς δικαιοπραξίας, με προφανή σκοπό τη δημιουργία βεβαιότητας ως προς το πρόσωπο του κληρονόμου, η αποδοχή και η αποποίηση να είναι συνέπεια πλάνης, που δεν αναφέρεται στο λόγο της επαγωγής, ή αποτέλεσμα απάτης ή απειλής. Στις περιπτώσεις αυτές, η διάταξη του άρθρου 1857 § 2 ΑΚ προβλέπει τη δυνατότητα ακύρωσης της αποδοχής ή αποποίησης, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις για τις ακυρώσιμες δικαιοπραξίες (άρθρ. 140 επ., 147 επ., 150 επ.), που εφαρμόζονται, ενόσω δεν τροποποιούνται από τις ιδιαίτερες ρυθμίσεις των διατάξεων του άρθρου 1857 παρ. 2-4 ΑΚ. Έτσι, αν πρόκειται για δήλωση από πλάνη, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 140, 141 και 142 ΑΚ, αν κατά την κατάρτιση της δικαιοπραξίας, η δήλωση δε συμφωνεί από ουσιώδη πλάνη με τη βούληση του δηλούντος, αυτός έχει το δικαίωμα να ζητήσει την ακύρωση της δικαιοπραξίας. Η πλάνη είναι ουσιώδης, όταν αναφέρεται σε σημείο ή ιδιότητα του προσώπου ή του πράγματος τέτοιας σπουδαιότητας για την όλη δικαιοπραξία ώστε, αν ο πλανηθείς γνώριζε την πραγματική κατάσταση, δε θα επιχειρούσε την δικαιοπραξία. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι η αποδοχή της κληρονομίας, που συνάγεται από την παραμέληση της προθεσμίας αποποίησης, μπορεί να προσβληθεί από τον κληρονόμο, λόγω πλάνης, όταν η με τον τρόπο αυτό συναγόμενη, κατά πλάσμα του νόμου, αποδοχή δε συμφωνεί με τη βούλησή του από ουσιώδη πλάνη, δηλαδή από άγνοια ή εσφαλμένη γνώση της κατάστασης, που διαμόρφωσε τη βούλησή του, αν αυτή αναφέρεται σε σημείο τόσο σπουδαίο για την αποδοχή της κληρονομίας, ώστε, αν ο κληρονόμος γνώριζε την αληθινή κατάσταση ως προς το σημείο αυτό, δε θα άφηνε να παρέλθει άπρακτη η προθεσμία αποποίησης (ΑΠ 725/2014 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Η εσφαλμένη γνώση ή άγνοια, που δημιουργεί τη μεταξύ βούλησης και δήλωσης διάσταση, η οποία, όταν είναι ουσιώδης, θεμελιώνει δικαίωμα προσβολής της δήλωσης, λόγω πλάνης, μπορεί να οφείλεται στην άγνοια των πραγματικών περιστατικών του λόγου της επαγωγής, αλλά και σε άγνοια ή εσφαλμένη γνώση των προαναφερόμενων νομικών διατάξεων για την αποδοχή της κληρονομίας (ΟλΑΠ 858/1990, ΟλΑΠ 3/1989, ΑΠ 189/2017, ΑΠ 173/2014 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), υπάρχει δε πλάνη περί το δίκαιο της αποδοχής της κληρονομίας και όταν ο κληρονόμος τελεί σε άγνοια, που ανάγεται α) στο σύστημα της κτήσης της κληρονομιάς κατά τον ΑΚ, που επέρχεται αμέσως μετά το θάνατο του κληρονομουμένου, οπότε η προθεσμία του άρθρου 1847 ΑΚ δεν αρχίζει, γιατί η άγνοια αποκλείει τη γνώση της επαγωγής της κληρονομίας, και β) σε άγνοια μόνο της ύπαρξης της προθεσμίας του άρθρου 1847 ΑΚ προς αποποίηση ή της κατά το άρθρο 1850 ΑΚ νομικής σημασίας της παρόδου της προθεσμίας αυτής άπρακτης. Περαιτέρω, από τις διατάξεις των άρθρων 157 και 1857 § 2 ΑΚ προκύπτει ότι η αγωγή για την ακύρωση της αποδοχής της κληρονομίας, που οφείλεται σε εξακολουθητική πλάνη, παραγράφεται μετά από ένα εξάμηνο, το οποίο αρχίζει αφότου παρήλθε η κατάσταση αυτή, από την άρση δηλαδή της πλάνης (ΑΠ 572/2016, ΑΠ 173/2014 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Η αγωγή προς ακύρωση της αποδοχής της κληρονομίας και η αντίστοιχη ένσταση στρέφεται, σύμφωνα με τη διασταλτική ερμηνεία της διάταξης του άρθρου 155 ΑΚ, και κατά του αμέσως έλκοντος έννομο κληρονομικό συμφέρον από την έκπτωση αυτού, που ακυρωσίμως – δηλαδή συνεπεία πλάνης αποδέχθηκε και που στη συνέχεια θα αποποιηθεί, δηλαδή κατ’ εκείνου, στον οποίο θα επαχθεί η κληρονομία μετά την αποδοχή της αγωγής και την αποποίηση του ενάγοντος στην περί ακύρωσης δίκη, καθώς επίσης και κατά του δανειστή της κληρονομίας (ΑΠ 572/2016, ΑΠ 951/2013 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Τέλος, εάν έχει χωρήσει πλασματική αποδοχή της κληρονομίας, λόγω της προαναφερθείσας πλάνης, η έναρξη της προθεσμίας αποποίησης προϋποθέτει την ακύρωση της πλασματικής αποδοχής τελεσιδίκως, ώστε η εν συνεχεία αποποίηση να επιφέρει τα έννομα αποτελέσματά της. Αποποίηση που γίνεται, ενώ έχει επέλθει πλασματική αποδοχή, λόγω πλάνης, δεν επιφέρει τις έννομες συνέπειές της, μη ανατρέπουσα από μόνη της τις συνέπειες της πλασματικής αποδοχής, η ακύρωση της οποίας μόνο με αγωγή ή αντίστοιχη ένσταση του άρθρου 1857 § 2 ΑΚ μπορεί να γίνει (ΑΠ 572/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), ώστε με την τελεσιδικία της απόφασης, που ακυρώνει την αποδοχή, ανατρέπονται αυτοδικαίως και αναδρομικώς όλες οι έννομες συνέπειές της (άρθρα 180, 184 ΑΚ) (βλ. Φλάμπουρα, σε Γεωργιάδη, Σύντομη Ερμηνεία Αστικού Κώδικα, υπό άρθρο 1857, σελ. 1372, αρ. 12). Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 69 § 1 εδ. δ ΚΠολΔ (που καλύπτει όχι μόνο τις καταψηφιστικές, αλλά και τις αναγνωριστικές αγωγές) η παροχή έννομης προστασίας είναι επιτρεπτή, όταν η γένεση ή άσκηση δικαιώματος, που θεσπίζεται από το νόμο ή τη σύμβαση, εξαρτάται από την έκδοση απόφασης, συνήθως διαπλαστικής. Πρόκειται στην περίπτωση αυτή για μη γνήσια (καταχρηστική) επικουρική σώρευση, που διαφέρει από εκείνη του άρθρου 219 του ΚΠολΔ, γιατί στην προκειμένη περίπτωση η δεύτερη (επικουρική) βάση ερευνάται μόνο αν γίνει δεκτή η πρώτη (κύρια) βάση (βλ. Νίκα, Πολιτική Δικονομία, τ. 1, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα- Θεσσαλονίκη, 2003, σελ. 443). Με τις έγγραφες προτάσεις της η ενάγουσα παραιτήθηκε του δικογράφου της αγωγή ως προς την τρίτη και τέταρτη εναγομένη, οι οποίες δεν έχουν προκαταθέσει προτάσεις. Συνεπώς και δεδομένου ότι η παραίτηση έλαβε χώρα νομότυπα (άρθρα 294, 295, 297, 299 ΚΠολΔ), η υπό κρίση αγωγή θεωρείται ότι δεν ασκήθηκε ως προς τις παραπάνω εναγόμενες και καταργείται η δίκη ως προς αυτές.

Από τις με αριθμό …………. εκθέσεις επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Εφετείου Ναυπλίου ………, τις οποίες νόμιμα επικαλείται και προσκομίζει η ενάγουσα, προκύπτει ότι ακριβές αντίγραφο της υπό κρίση αγωγής με την θέση από τη γραμματέα στο πρωτότυπο αυτής και στα αντίγραφά της, ευδιάκριτης σημείωσης στην οποία αναγράφεται η προθεσμία κατάθεσης των προτάσεων για την ενάγουσα και τους εναγόμενους και επισημαίνεται ότι εκπρόθεσμες προτάσεις δεν λαμβάνονται υπόψη, όπως τούτο ορίζεται στην παράγραφο 2 εδ. β του άρθρου 226 ΚΠολΔ, όπως αυτό αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο δεύτερο του άρθρου 1 του Ν.4335/2015, επιδόθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα, αντίστοιχα, στους πρώτο και δεύτερο των εναγομένων. Ωστόσο, οι τελευταίοι δεν παραστάθηκαν νόμιμα στην παραπάνω δικάσιμο, κατά την οποία η υπόθεση εκφωνήθηκε από τη σειρά του οικείου πινακίου. Κατόπιν των ανωτέρω, και δεδομένου ότι σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 4 εδ. 5 του άρθρου 237 ΚΠολΔ η εγγραφή της υπόθεσης στο οικείο πινάκιο γίνεται με πρωτοβουλία του γραμματέα και ισχύει ως κλήτευση όλων των διαδίκων, πρέπει ο πρώτος και δεύτερος των εναγόμενων να δικαστούν ερήμην, δεδομένου ότι συνδέονται με το δεσμό της απλής ομοδικίας με το παριστάμενο πέμπτο εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο (βλ ΑΠ 827/2017 προσβάσιμη στην ιστοσελίδα του ΑΠ).

Στην προκείμενη περίπτωση, η ενάγουσα εκθέτει, με την υπό κρίση αγωγή της, όπως παραδεκτώς διορθώθηκε με τις εμπροθέσμως κατατεθείσες προτάσεις της, κατ’ ορθή εκτίμηση του δικογράφου, ότι από εσφαλμένη γνώση περί της διαδρομής και σε βάρος της της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομίας του αποβιώσαντος στις 13.5.2018 στο …… Αττικής αδελφού της γιαγιάς της, εκ της μητρικής της γραμμής, Σ. Ο. του Π. και της Κ., ο οποίος είχε ως τελευταία του κατοικία εν ζωή στα … Κορινθίας και ΑΦΜ…., που πέθανε δίχως να αφήσει διαθήκη, δεν προέβη εμπρόθεσμα σε αποποίηση της κατάχρεης κληρονομίας του, ενώ άπαντες οι λοιποί κληρονόμοι του, που κλήθηκαν στην ίδια με αυτούς τάξη κληρονομικής διαδοχής, είχαν ήδη αποποιηθεί. Ότι από πλάνη, η οποία συνίσταται στην άγνοιά της όσον αφορά στην ημερομηνία αποποίησης της εν λόγω κληρονομίας από τη μητέρα της, κατά την οποία άρχισε να τρέχει η προθεσμία αποποίησης για την ίδια, και την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας αποποίησης για την ίδια, δεν προέβη σε έγκαιρη αποποίηση της κληρονομιάς, μολονότι δεν επιθυμούσε την αποδοχή της. Με βάση αυτό το ιστορικό, ζητεί, κατ’ ορθή εκτίμηση των αιτημάτων, 1. Να ακυρωθεί η εκ μέρους της αποδοχή της επίδικης κληρονομιάς, ήτοι του Σ. Ο. του Π. και της Κ., ο οποίος απεβίωσε την 13/5/2018, με τελευταία του κατοικία εν ζωή στα …. Κορινθίας και ΑΦΜ….., που κατά πλάσμα του νόμου θεωρήθηκε ότι έγινε λόγω παρέλευσης άπρακτης της προθεσμίας αποποίησης, την 21/12/2018 και ημέρα Παρασκευή. 2. Να αναγνωριστεί ότι η από 24 Δεκεμβρίου 2018 Δήλωση της Αποποίησης Κληρονομίας ενώπιον του Ειρηνοδικείου Κορίνθου (με αριθμό πρωτοκόλλου: ……/2018) είναι έγκυρη και έχει γίνει συννόμως και εμπροθέσμως και ως εκ τούτου δεν τυγχάνει κληρονόμος του Σ. Ο. του Π. και της Κ., ο οποίος απεβίωσε την 13/5/2018, με τελευταία του κατοικία εν ζωή στα ….. Κορινθίας και ΑΦΜ……., αλλά οι α’, β’, γ’ και δ’ εναγόμενοι ως εξ αδιαθέτου κληρονόμοι του. 3. Να της χορηγηθεί τετράμηνη προθεσμία για την αποποίηση της ως άνω κληρονομιάς. 4. Να κηρυχθεί η απόφαση που θα εκδοθεί προσωρινά εκτελεστή. 5. Να καταδικαστούν οι αντίδικοι στη δικαστική της δαπάνη.

Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η αγωγή, αρμοδίως καθ’ ύλη και κατά τόπο (άρθρα 18 και 30 § 1 ΚΠολΔ) εισάγεται για να δικαστεί κατά την προκείμενη τακτική διαδικασία, και είναι επαρκώς ορισμένη, περιέχουσα όλα τα απαιτούμενα κατά νόμο στοιχεία για τη νομική της θεμελίωση, και νόμιμη, στηριζόμενη στις προαναφερόμενες στη νομική σκέψη διατάξεις, καθώς και σε εκείνες των άρθρων 1710, 1711, 1814 ΑΚ, 71, 106, 176 και 191 § 2 ΚΠολΔ, πλην α) του αιτήματος ότι τυγχάνουν κληρονόμοι του Σ. Ο. του Π. και της Κ., ο οποίος απεβίωσε την 13/5/2018, με τελευταία του κατοικία εν ζωή στα …..Κορινθίας και ΑΦΜ……., οι α’, β’, γ’ και δ’ εναγόμενοι ως εξ αδιαθέτου κληρονόμοι του το οποίο πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτο ελλείψει ενεργητικής νομιμοποίησης της ενάγουσας β) του αιτήματος περί χορήγησης στην ενάγουσα προθεσμίας για την αποδοχή ή αποποίηση της κληρονομίας, που πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτο ελλείψει εννόμου συμφέροντος, διότι, εφόσον η πλασματική αποδοχή κληρονομιάς ακυρωθεί τελεσιδίκως, η προθεσμία αυτή υφίσταται εκ του νόμου (Πολ ΠρωτΘεσ 18734/2017 ΤΝΠ ΔΣΑ), χωρίς δηλαδή να απαιτείται δικαστική προς τούτο κρίση και γ) του παρεπόμενου αιτήματος να κηρυχθεί η απόφαση προσωρινά εκτελεστή αφού το αίτημα για ακύρωση της πλασματικής αποδοχής κληρονομίας είναι διαπλαστικό και συνεπώς δε χωρεί εκτελεστότητα, όπως επίσης και το αίτημα για αναγνώριση ως εμπρόθεσμης της δήλωσης αποποίησης είναι αναγνωριστικό και δε χωρεί εκτελεστότητα. αγωγή ακύρωσης της πλασματικής αποδοχής κληρονομίας είναι. Επομένως, δεδομένου ότι δεν απαιτείται η καταβολή δικαστικού ενσήμου, αφού (ΠολΠρωτεσ 71102018 ο.π., ΠολΠρωτεσ 18734/2017 ο.π., ΠολΠρωτεσ 9410/2016 ΤΝΠ ΔΣΑ), πρέπει η αγωγή, κατά το μέρος που κρίθηκε νόμιμη, να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, δεδομένου ότι για παραδεκτό της αγωγής προσκομίζεται η από 8.4.2022 έγγραφη ενημέρωση για διαμεσολάβηση (κατά άρθρ. 3 παρ. 2 v. 4640/2019 PEK A’ 190/30.11.2019).

Κατ’ άρθρο 271 παρ. 3 ΚΠολΔ, όπως ισχύει, ορίζεται ότι «στην περίπτωση ερημοδικίας του εναγομένου, οι περιεχόμενοι στην αγωγή πραγματικοί ισχυρισμοί του ενάγοντος θεωρούνται ομολογημένοι, εκτός αν πρόκειται για γεγονότα για τα οποία δεν επιτρέπεται ομολογία, και η αγωγή γίνεται δεκτή, εφόσον κρίνεται νομικά βάσιμη και δεν υπάρχει ένσταση που εξετάζεται αυτεπαγγέλτως». Στην προκειμένη περίπτωση ο πρώτος και δεύτερος των εναγομένων δικάζονται ερήμην, κατά τα ανωτέρω εκτεθέντα, άρα, δεδομένου ότι η αγωγή κρίνεται νομικά βάσιμη, οι πραγματικοί ισχυρισμοί, που συγκροτούν την ιστορική βάση της αγωγής καθ’ ο μέρος στρέφεται κατά των ως άνω εναγομένων, οι οποίοι αφορούν σε γεγονότα για τα οποία επιτρέπεται ομολογία, θεωρούνται ομολογημένοι. Αναφορικά δε με την παθητική νομιμοποίηση των ως άνω εναγομένων, η οποία δεν είναι αντικείμενο ομολογίας (ΕφΔωδ 287/1991 και ΠΠρΡόδου 27/2013 σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ) αποδεικνύεται από τα προσκομιζόμενα έγγραφα, προκύπτει η παθητική νομιμοποίηση των ως άνω εναγομένων ως εξ αδιαθέτου κληρονόμων του Σ. Ο. του Π. και της Κ.. Συνακόλουθα, η αγωγή πρέπει να γίνει δεκτή ως προς τους εναγομένους αυτούς κατ’ άρθρο 271 παρ. 3 ΚΠολΔ και σύμφωνα με τα κατωτέρω αναφερόμενα.

Σύμφωνα με το άρθρο 1857 § 2 ΑΚ, η αγωγή για την ακύρωση της αποδοχής της κληρονομίας λόγω πλάνης, απάτης ή απειλής παραγράφεται μετά ένα εξάμηνο. Με βάση τη διάταξη αυτή, κατ’ απόκλιση από τις γενικές διατάξεις, κατά τις οποίες το δικαίωμα ακύρωσης ακυρώσιμης δικαιοπραξίας αποσβέννυται μετά την πάροδο διετίας από τη δικαιοπραξία ή από την παρέλευση της πλάνης, απάτης ή απειλής, και σε κάθε περίπτωση μετά την πάροδο εικοσαετίας από τη δικαιοπραξία (άρθρο 157 ΑΚ), το δικαίωμα ακύρωσης της αποδοχής της κληρονομίας, καίτοι κατά τη φύση του διαπλαστικό, υποβάλλεται σε εξάμηνη παραγραφή. Ο χρόνος της παραγραφής αρχίζει από την επομένη ημέρα της αποδοχής, επί δε πλασματικής αποδοχής, αποδοχής δηλαδή που συνάγεται από την παραμέληση της προθεσμίας αποποίησης (άρθρο 1857 § 4 ΑΚ), από την παρέλευση της προθεσμίας αποποίησης (ΑΠ 1109/2014 ΤΝΠ ΔΣΑ). Η αγωγή όμως για την ακύρωση της αποδοχής της κληρονομίας που οφείλεται σε εξακολουθητική πλάνη, δηλαδή σε πλάνη που εξακολούθησε και μετά την αποδοχή, παραγράφεται, κατ’ ανάλογη εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 157 εδ. β και γ ΑΚ, μετά ένα εξάμηνο, το οποίο αρχίζει από τότε που παρήλθε η κατάσταση αυτή, από την άρση δηλαδή της πλάνης, με προθεσμία ανώτατου ορίου την εικοσαετία από την αποδοχή (ΑΠ 572/2016 ο.π., ΑΠ 1041/2015 ο.π., ΑΠ 1109/2014 ο.π.).

Στην προκείμενη περίπτωση, το πέμπτο εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο, με τις νομοτύπως και εμπροθέσμως κατατεθείσες προτάσεις του, αρνείται αιτιολογημένα τα θεμελιωτικά της αγωγής πραγματικά περιστατικά και προβάλλει επιπλέον τον ισχυρισμό περί παραγραφής, καθώς, δεδομένου ότι στις 21-12-2018, ημερομηνία μέχρι την οποία αποποιήθηκε η ενάγουσα, εκκίνησε η εξάμηνη παραγραφή, έκτοτε συμπληρώθηκε, χωρίς να έχει εν τω μεταξύ ολοκληρωθεί η άσκηση της υπό κρίση αγωγής. Ο ισχυρισμός αυτός αποτελεί νόμιμη ένσταση περί παραγραφής, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 157 εδ. α και 1857 § 2 εδ. β ΑΚ. Επ’ αυτού του ισχυρισμού η ενάγουσα αντιτείνει, παραδεκτά, κατ’ άρθρο 237 § 2 ΚΠολΔ, με την προσθήκη στις προτάσεις της, ότι η πλάνη της εξακολούθησε μέχρι όταν πληροφορήθηκε τους ισχυρισμούς του εναγομένου. Ο εν λόγω ισχυρισμός αποτελεί νόμιμη αντένσταση (ΕφΛαρ 549/2011 Δικογραφία 2012.217), στηριζόμενη στην αναλογικά εφαρμοζόμενη, διάταξη του άρθρου 157 εδ. β ΑΚ. Πρέπει, συνεπώς, οι παραπάνω αυτοτελείς ισχυρισμοί, δηλαδή η ένσταση περί παραγραφής και η αντένσταση περί εξακολούθησης της πλάνης, να ερευνηθούν περαιτέρω ως προς την ουσιαστική τους βασιμότητα.

Καθ ο μέρος η αγωγή στρέφεται κατά του πέμπτου εναγομένου, από τις υπ’ αριθμ. ……………./23.5.2022 ένορκες βεβαιώσεις ενώπιον της κ. Ειρηνοδίκη Αθηνών, που επικαλείται και προσκομίζει η ενάγουσα, με πρωτοβουλία της οποίας έλαβαν χώρα μετά από νόμιμη και εμπρόθεσμη (άρθρο 422 § 1 ΚΠολΔ, όπως ισχύει) κλήτευση των αντιδίκων τους (βλ. την υπ’ αρ. ……… έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Εφετείου Αθηνών με έδρα το Πρωτοδικείο Αθηνών Κ. Π.) καθώς και από όλα τα έγγραφα, που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι και τα οποία εκτιμώνται από το Δικαστήριο είτε για άμεση απόδειξη είτε για συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, από όσα ρητώς ή εμμέσως συνομολογούνται από τους διαδίκους με τις προτάσεις τους (άρθρ. 261 και 352 ΚΠολΔ), και από τα διδάγματα της κοινής πείρας και της λογικής (άρθρο 336 παρ. 4 ΚΠολΔ), που λαμβάνονται υπ’ όψη αυτεπαγγέλτως από το παρόν Δικαστήριο, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Στις 13/05/2018 απεβίωσε στο ………. Αττικής ο αδελφός της γιαγιάς της ενάγουσας, εκ της μητρικής της γραμμής, Σ. Ο. του Π. και της Κ., ο οποίος είχε ως τελευταία του κατοικία εν ζωή στα …….. Κορινθίας και ΑΦΜ……….., κατάχρεος με οφειλές ύψους 1.286.334,06 ευρώ (βλ. με προσκομιζόμενη με επίκληση από το πέμπτο εναγόμενο με αρ. πρωτ. …………/28.2.2022 ατομική ειδοποίηση καταβολής υπερημερίας), δίχως να αφήσει διαθήκη. Οι πλησιέστεροι συγγενείς του θανόντος [αδελφοί και κατιόντες αυτών] προχώρησαν στη διαδικασία των αποποιήσεων, ασκώντας το εν λόγω δικαίωμά τους, είτε ατομικά είτε για λογαριασμό των ανήλικων τέκνων τους, κατόπιν έκδοσης σχετικών δικαστικών αποφάσεων το καλοκαίρι του 2018 και ειδικότερα κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Η αποποίηση της αδερφής του κληρονομούμενου και γιαγιάς της ενάγουσας, Β. Ο.- Σ., έλαβε χώρα στις 20/7/2018, δυνάμει του με αρ. …../4.6.2018 συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου του συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Ν. Κ., από τη μητέρα της ενάγουσας, Α. Σ., η οποία επίσης αποποιήθηκε την ίδια ημέρα. Η ενάγουσα το διάστημα εκείνο και ειδικότερα στις αρχές του Ιουλίου του 2018 είχε ολοκληρώσει το πρώτο έτος φοίτησής της στη Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου ….. (βλ. μεταξύ άλλων προσαγόμενα και προσεπικαλούμενα από την ενάγουσα με αρ. πρωτ……/16.1.2019 αποφοιτήριο ενάγουσας από Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού από Πανεπιστήμιο ………. σε συνδυασμό με αρ. ηλεκτ. Πρωτοκόλλου ……/14.10.2022 πιστοποιητικό φοιτητικών σπουδών ενάγουσας από τη Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού από το ………), και είχε επιστρέψει στην Αθήνα. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι η ενάγουσα στην Αττική διέμενε με τον πατέρα της, Ν. Σ., στη ……….. Αττικής, όταν ερχόταν από τα ….., όπου σπούδαζε, στην Αθήνα και όχι με την μητέρα της, Α. Σ., η οποία μετά την έκδοση του διαζυγίου τους, κατοικεί στην ……. Αττικής, επί της οδού …. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι η ενάγουσα στις αρχές του μηνός Σεπτεμβρίου του 2018 έθεσαν το ζήτημα της αποποίησης και στους υπόλοιπους συγγενείς (μεταξύ των οποίων και στην ενάγουσα) τα πρώτα ξαδέρφια της μητέρας της, Β. και Κ. Ε., οι οποίοι στις 27/8/2018, αποποιήθηκαν την κληρονομία του ως άνω κληρονομούμενου με τις υπ’ αριθμ. …./2018 και …./2018 Εκθέσεις Αποποίησης του Ειρηνοδικείου Κορίνθου. Η μητέρα της ενάγουσας τότε την ενημέρωσε ότι είχε προβεί στη δήλωση αποποίησης της ως άνω κληρονομίας στα τέλη του Ιουλίου του 2018, χωρίς να θυμάται ακριβή ημερομηνία, καθότι το διάστημα εκείνο η μητέρα της ενάγουσας εργαζόταν εξαντλητικές ώρες σε ένα θερινό camp και δημιουργήθηκε στην ενάγουσα η πεποίθηση ότι η προθεσμία για αποποίηση λήγει τέλος του 2018. Η ενάγουσα προέβη στην αποποίηση της κληρονομίας του Σ. Ο. στις 24/12/20218 και ημέρα Δευτέρα και συνακόλουθα συνετάχθη η υπ’ αρ. ……./2018 Έκθεση Καταχωρήσεως Δηλώσεως Αποποιήσεως Κληρονομίας του Κ. Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Κορίνθου ενώ η μητέρα της είχε αποποιηθεί, όπως προαναφέρθηκε την κληρονομιά στις 20.7.2018. Ειδικότερα, προέκυψε ότι σε διάστημα λιγότερο από οκτώ μηνών, μετά το θάνατο του κληρονομούμενου και αφού είχαν ήδη χωρήσει οι διαδοχικές δηλώσεις αποποίησης τωνκληρονόμων, που κατά τη σειρά της εξ αδιαθέτου κληρονομικής τους τάξης, εκλήθησαν στην κληρονομιά του Σ. Ο., ήτοι της αδελφής και γιαγιάς της ενάγουσας, Β. Ο. και της μητέρας της και ανεψιάς του, Α. Σ.. Στις 18/3/2022 μετά από επικοινωνία που είχε η μητέρα της ενάγουσας, με το δικαστικό Τμήμα της ………. Αθηνών, ύστερα από την έκδοση της με αριθμό ……./28-2-2022 Ατομικής Ειδοποίησης Καταβολής σε βάρος της γιαγιάς της ενάγουσας, Β. Σ. και για χρέη που της είχαν επαχθεί από τον Ο. Σ., και αφού προσκόμισε τις δηλώσεις αποποίησής τους, ενημερώθηκε ότι η αποποίησή της ήταν εκπρόθεσμη. Ειδικότερα, η ενάγουσα έλαβε για πρώτη φορά γνώση ότι της είχε επαχθεί η κληρονομιά του Σ. Ο., με το από 18/3/2022 ηλεκτρονικό μήνυμα από την ηλεκτρονική διεύθυνση: …………@aade.gr και με θέμα: Πιστοποιητικά οικ. κατάστασης Σ.-Σ., το οποίο επί λέξει ανέφερε: «Σας ενημερώνουμε ότι έχει περαστεί η δήλωση αποποίησης κληρονομιάς της Σ. Α. Για την Τ. (ενν. Σ.) Β. η δήλωση αποποίησης κληρονομιάς είναι εκπρόθεσμη καθώς η προθεσμία αποποίησης στον επόμενο κληρονόμο ξεκινάει από την ημερομηνία αποποίησης του προηγούμενου (Σ. Α.) και της κλήσης του επόμενου, δηλ. 20/7/2018». Η παράλειψη, δε, της ενάγουσας να αποποιηθεί εμπροθέσμως την κληρονομία του Σ. Ο. προφανώς, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, ενόψει της ταυτόχρονης, με τους εξ αδιαθέτου κληρονόμους του Σ. Ο. από μέρους τους αποποίησης της ανωτέρω κληρονομίας, δεν υπαγορευόταν από την επιθυμία της ενάγουσας να υπεισέλθει στην ανωτέρω κληρονομία, αλλά οφειλόταν στην πεπλανημένη αντίληψή της ότι η προθεσμία για την αποποίηση δεν είχε συμπληρωθεί ακόμα. Η ανωτέρω πλάνη της ενάγουσας για την αποδοχή της επαχθείσας σε αυτής κληρονομίας, που, προφανώς, προκλήθηκε από εσφαλμένη ενημέρωσή της, αφού η ίδια δεν διέθετε αντίστοιχες νομικές γνώσεις, ενόψει και του νεαρού της ηλικίας της και του γεγονότος ότι δεν είχε ακριβή πληροφόρηση από τη μητέρα της για λήξη της προθεσμίας για εμπρόθεσμη αποποίηση εκ μέρους της, ώστε να πλέον να ευθύνεται απεριορίστως για τα χρέη της κληρονομίας του θείου της. Συνακόλουθα, η μη αποποίηση της κληρονομίας εκ μέρους της ενάγουσας εντός της νόμιμης προθεσμίας, οφειλόταν σε ουσιώδη πλάνη της και δη στην άγνοια αυτής καθ’ εαυτής της ημερομηνίας της επαγωγής σε αυτήν της κληρονομίας του ως άνω κληρονομουμένου και της ημερομηνίας λήξης της προθεσμίας για αποποίηση εκ μέρους της αντιστοίχως. Η πλάνη της δε αυτή είναι πράγματι ουσιώδης και θεμελιώνει την ακύρωση της πλασματικής -κατά το νόμο- αποδοχής της ανωτέρω κληρονομίας. Από αυτό το χρονικό σημείο, κατά το οποίο παρήλθε η κατάσταση της πλάνης, ειδικότερα από 18-3-2022, άρχισε η παραγραφή της αγωγής για την ακύρωση της αποδοχής της κληρονομίας που οφειλόταν στην εξακολουθητική πλάνη της ενάγουσας, η οποία δεν είχε συμπληρωθεί κατά το χρόνο άσκησης της παρούσας αγωγής. Εφόσον λοιπόν η υπό κρίση αγωγή ασκήθηκε, ήτοι επιδόθηκε στους πρώτο, δεύτερο και πέμπτο εναγόμενο πριν την πάροδο της εξάμηνης προθεσμίας, που αρχίζει αφότου παρήλθε η κατάσταση αυτή, από την άρση δηλαδή της πλάνης, δυνάμει των με αριθμό ……./16.5.2023 εκθέσεων επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Εφετείου Ναυπλίου Δ. Γ., πρέπει, γενομένης δεκτής της αντένστασης της ενάγουσας περί εξακολουθητικής πλάνης, να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμη η περί παραγραφής ένσταση του πέμπτου εναγόμενου. Η ανωτέρω, δε, δήλωση αποποίησης, κατόπιν της, κατά τα ανωτέρω εκτιθέμενα (με την τελεσιδικία της παρούσας) ακύρωσης της από μέρους της ενάγουσας πλασματικής αποδοχής κληρονομίας, που λειτουργεί αναδρομικά, καθίσταται πλέον έγκυρη (άρθρα 180, 184, 1848, 1849ΑΚ), σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη μείζονα σκέψη.

Κατόπιν τούτων, πρέπει η υπό κρίση αγωγή να γίνει εν μέρει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη, να ακυρωθεί η πλασματική αποδοχή της παραπάνω κληρονομίας από μέρους της ενάγουσας και να αναγνωριστεί μετά την τελεσιδικία της παρούσας η εγκυρότητα της υπ’ αρ. …/2018 Έκθεση Καταχωρήσεως Δηλώσεως απολύτου Αποποιήσεως της Κληρονομίας του αποβιώσαντος στο ….. Αττικής στις 13/05/2018 Σ. Ο. του Π. και της Κ. ενώπιον του κ. Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Κορίνθου. Για την περίπτωση που ασκηθεί ανακοπή ερημοδικίας από τους πρώτο και δεύτερο εναγόμενο κατά της παρούσας, πρέπει να οριστεί το παράβολο αυτής (άρθρα 501, 502 § 1, 505 § 2 ΚΠολΔ), όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό της παρούσας, Τέλος, τα δικαστικά έξοδα πρέπει να συμψηφιστούν στο σύνολό τους για την ενάγουσα και το 5ο αν ιδιαίτερα δυσχερής, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 179 ΚΠολΔ (ΟλΑΠ 12/2018 ΤΝΠ ΔΣΑ, ΑΠ 121/2019 ΤΝΠ ΔΣΑ, ΑΠ 27/2018 ΤΝΠ ΔΣΑ).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ 

ΘΕΩΡΕΙ την αγωγή μη ασκηθείσα και ΚΑΤΑΡΓΕΙ τη δίκη για την τρίτη και την τέταρτη των εναγομένων.

ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία της ενάγουσας και του πέμπτου εναγομένου και ερήμην των λοιπών εναγομένων.

ΟΡΙΖΕΙ παράβολο ερημοδικίας ποσού 250 ευρώ για την περίπτωση που ο πρώτος και ο δεύτερος των εναγομένων ασκήσουν ανακοπή ερημοδικίας κατά της παρούσας απόφασης.

ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αγωγή.

ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ ό,τι κρίθηκε απορριπτέο.

ΑΚΥΡΩΝΕΙ την από μέρους της ενάγουσας πλασματική αποδοχή της κληρονομίας του αποβιώσαντος στο ….. Αττικής στις 13/05/2018 Σ. Ο. του Π. και της Κ.

ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ (μετά την τελεσιδικία της παρούσας) την εγκυρότητα της υπ’ αρ. 776/2018 Έκθεσης Καταχωρήσεως Καταχωρήσεως Δηλώσεως απολύτου Αποποιήσεως της Κληρονομίας του αποβιώσαντος στο ….. Αττικής στις 13/05/2018 Σ. Ο. του Π. και της Κ. ενώπιον του κ. Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Κορίνθου.

ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα μεταξύ της ενάγουσας και του πέμπτου εναγομένου.

ΚΡΙΘΗΚΕ και αποφασίσθηκε στις 1/8/2023